مقالات تقی زاده 8 (تقی زاده در مجلس: نطق های مجلس شورا)
نطق‌های تقی‌زاده در مجلس شورا دوره‌های اول، دوم، پنجم و ششم مجموعه تقی‌زاده در مجلس که به پیشنهاد و نظارت ایرج افشار به انجام رسیده است در جلد اول به نطق‌ها و بیانات تقی‌زاده در دوره‌های اول، دوم، پنجم و ششم مجلس شورای ملی اختصاص دارد. نخستین اظهارات تقی‌زاده در مجلس اول عموما به مسائلی مربوط می‌شود که طرح و بحث آنها برای استقرار مشروطیت و شکل‌گیری مجلس نوپا ضرورتی عاجل داشت و نیز مباحثی از متمم قانون اساسی. درواقع اصلاح امور مالیه و سازماندهی مالیات همواره از دغدغه‌های اصلی وی در مجلس اول به‌شمار می‌رود. در مجلس دوم نخستین لوایحی که او به‌طور مفصل راجع به آنها اظهار نظر کرد لایحۀ ضرب سکه نقره بود. همچنین تلاش‌های تقی‌زاده برای قانون‌مند کردن لایحۀ استخردام مستشاران خارجی درخور توجه است. علاوه بر این او به شدت از بی‌نظمی ادارات و سوءرفتار قزاق‌ها و نیز به حضور روس‌ها در ایران انتقاد می‌کرد. کوشش برای نظم بخشیدن به بودجه مملکتی و مالیات، موضوع آغازین نطق‌های او در مجلس پنجم می‌باشد. علاوه بر لزوم اختصاص بودجه به معارف، توجه به بهداشت جامعه، راه‌سازی و بحث جایگزینی تاریخ شمسی به جای تاریخ قمری از نکات مورد توجه تقی‌زاده بود. اما برجسته‌ترین اقدام او در مجلس پنجم با تغییر سلطنت بود. در مجلس ششم نیز مسائل اعزام محصل به خارج، اوضاع استخدام دولتی و تلاش برای تمدید قرارداد میسلپو از جمله نطق‌های تقی‌زاده بود.