استاد پترزبورگ
بدین‌سان محتاطانه، مثل مردی که زخم خود را وارسی می‌کند، دوباره پاول را به افکارش راه می‌دهد. در جزیره‌ی یلاگین، زیر پوششی از خاک و برف، پاول ناآرام و سرسختانه به حیاتش ادامه می‌دهد. بدن خود را منقبض کرده است، از سرما، از فکر ابدیتی که باید تا روز رستاخیز تاب آورد، روزی که مقبره‌ها زیر و رو خواهند شد و گورها دهان خواهند گشود، و او چون جمجمه‌ای عریان دهان بر هم می‌ساید و تحمل می‌کند آنچه را که باید تحمل کند، تا خورشید دوباره بر او بتابد و عضلات سستش را آرام‌آرام به حرکت درآورد. کودک بینوا! کوتسی در استاد پترزبورگ هم به تاریخ نظر دارد و هم به زندگی شخصی‌اش. پسر بیست‌وسه ساله‌ی کوتسی به شکل مشکوکی از ارتفاع سقوط کرد و جان باخت و این کتاب پاسخ ادبی نویسنده به این بخش از زندگی خویش است. او می‌خواست داستانی اتوبیوگرافیک درباره‌ی پدری بنویسد که پسرش را از دست داده است. اما واقعیت فقدان چنان رنج‌بار و سوزاننده بود که او نمی‌توانست آن را لمس کند. پس تصمیم گرفت دست‌پوشی فراهم کند تا بتواند به این شیء یا خلأ سوزان دست بزند و در نتیجه به سراغ فیودور داستایفسکی رفت.